Naast strafrechtelijke ontruiming van kraakpanden kunnen eigenaren van gekraakte panden ook civielrechtelijk ontruiming afdwingen in een gerechtelijke procedure, al dan niet met behulp van de deurwaarder en politie. In de meeste gevallen is in deze procedure van belang dat een eigenaar kan aantonen dat hij belang heeft bij de ontruiming, bijvoorbeeld omdat er een concreet plan ligt tot ontwikkeling of ingebruikname van het bewuste pand. Ook huurders kunnen geconfronteerd worden met kraak van een door hen gehuurd pand. Dat was ook het geval in een zaak die speelde in Den Haag[1]
Leegstand na ontruiming niet van belang
In deze zaak oordeelde de rechter dat de verplichting van een huurder, om het gehuurde pand aan het einde van de huurovereenkomst leeg op te leveren aan de eigenaar, voldoende belang geeft om als huurder ontruiming door de krakers te vorderen. De kraak van het pand levert een rechtstreekse onrechtmatige daad op tegen de huurder. De contractuele verplichting van de huurder noodzaken haar om rechtsmaatregelen tegen de krakers te nemen. De huurder zou anders hoge boetes verbeuren.
Of de ontruiming zal leiden tot leegstand is daarbij niet van belang voor het (contractuele) belang van de huurder bij ontruiming. De positie van de huurder is dus anders dan die van de pandeigenaar. De huurder kan na beëindiging van de huurovereenkomst geen invloed meer uitoefenen op de bestemming van het pand. De pandeigenaar was in de procedure bovendien geen partij, zodat niet kon worden beoordeeld of daadwerkelijk sprake zou zijn van leegstand na ontruiming door de krakers, noch of de krakers met succes het huisrecht van art. 8 EVRM tegen de pandeigenaar zouden kunnen inroepen.
Belang pandeigenaars
Uit deze uitspraak volgt dat niet alleen pandeigenaars, maar ook huurders belang kunnen hebben bij ontruiming van een gekraakt pand. In tegenstelling tot pandeigenaren hoeven huurders daarbij echter niet aan te tonen dat er concrete plannen met het pand bestaan. Het is (kennelijk) voldoende als een contractuele plicht tot lege en ontruimde oplevering geschonden dreigt te worden.
Nu in de meeste standaardcontracten een opleveringsverplichting staat opgenomen, lijkt het er op basis van deze uitspraak op dat huurders eenvoudiger een gekraakt pand (civielrechtelijk) kunnen laten ontruimen dan pandeigenaren. Mocht een verhuurd pand dus gekraakt zijn, dan is het wellicht verstandig om de ontruimingsprocedure door de huurder te laten voeren.
Mocht u vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met
Jos Poot
Vast. advocaten
(www.vastadvocaten.nl)
poot@vastadvocaten.nl
020-26 13 810
06-42 137 418